اجزای غیرروانی در رکن معنوی جرم نقدی بر طراحی ارکان اصلی جرم

Authors

  • رسول احمدزاده دانشجوی دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس
  • رضا زهروی استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تهران
  • سیدعلی کاظمی قاضی دادگستری و مشاور معاون حقوقی قوه قضائیه
Abstract:

بزهکار در جرائم عمدی باید از نظر روانی قصد مجرمانه و آگاهی لازم برای ارتکاب جرم را داشته باشد یا در اجرای عمل به نحوی از انحاء و بی‌آنکه قصد منجزی برای ارتکاب بزه از او سر بزند، خطایی انجام دهد که بتوان وی را مستحق مسئولیت جزایی شناخت؛ لیکن این امور تمام آنچه را که رکن معنوی نامیده می‌شود، در برنمی‌گیرد و صرفاً دربردارنده بخشی از آن است که باید آن را عناصر روانی معنوی نامید و در مقابل ضروری است آن بخش دیگر از عناصر معنوی که «غیرمادی» و در عین حال «غیرروانی» هستند به صورت مستقل شناسایی شوند و مجال بروز و ظهور داشته باشند. نگارندگان می‌کوشند تا اثبات کنند عناصری در تحقق جرم در تمام نظام‌های حقوقی جهان وجود دارد که معنوی هستند، اما واجد وصف «روانی» نیستند، لذا عناصر «غیرروانی» می‌تواند به‌عنوان یک معنون حقیقی و مستقل در ذیل رکن معنوی با عنوان صحیح «عناصر معنوی غیرروانی» به رسمیت شناخته شود. فارغ از ثمرات متعدد بحث در جنبه ثبوتی جرایم، این تغییر منجر به تحول در جنبه نظری مفاهیم بنیادین حقوق کیفری و به تبع آن تغییر در ساختار همه کتب حقوقی داخلی و حتی خارجی می‌شود و از این حیث نظریه‌ای ساختارشکن است. از حیث ادله مربوط به جنبه روانی انسان و نیز از حیث تدقیق در عناصر ضروری جرم در عمل موجب صعوبت اثبات برخی جرایم می‌شود و با خروج برخی اجزاء از عنصر مادی برای احراز آن ابزارهای مادی و حس کفایت نمی کند و بالنتیجه می‌تواند نوعی قضازدایی یا جرم‌زدایی و کاهش تورم جمعیت کیفری را به ارمغان آورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی ارکان جرم کلاهبرداری سایبری در سیاست کیفری ایران

کلاهبرداری سایبری به لحاظ خلاقیت مرتکب آن و سهولت ارتکاب مهم‌ترین و شایع‌ترین جرم اقتصادی فضای سایبر محسوب می‌شود؛ هر چند به ظاهر در ارتکاب این جرم، رایانه و فضای سایبر در حد وسیله جرم ظاهر می‌شود. اما رایانه و فضای سایبر، کلاهبرداری را توأم با کیفیت و شرایط غیر قابل انکاری می‌کند که مقنن ناگزیر به شناسایی جرم جدید در کنار کلاهبرداری سنتی شده است؛ ماده 67 قانون تجارت الکترونیکی و ماده 741 قانون...

full text

جایگاه علم به قانون در رابطه با ارکان جرم

علم به قانون و رابطه آن با ارکان جرم در رویکرد سیاست کیفری یک نظام حقوقی نقش اساسی دارد. ضرورت وجود رکن قانونی جهت احراز جرم و تحمیل مجازات بر مرتکبین، به همراه دیگر ارکان مادی و معنوی امری بدیهی است، لیکن همواره در تبیین نوع رابطه میان قصد مرتکب با رکن قانونی و یا در ترسیم محدوده آگاهی به قانون در جرایم عمدی، این پرسش مطرح می‌شود که آیا آگاهی به قانون از اجزای قصد مجرمانه و یا رکن معنوی هست و ...

full text

بررسی و تحلیل ارکان جرم تصرّف عدوانی در حقوق ایران

     جرم «تصرّف عدوانی» از جرایم علیه اموال و مالکیّت است که اگرچه از بدو قانون­گذاری در ایران جرم‌انگاری شده، لیکن با گذر زمان، بر دامنة شمول آن افزوده شده است. هم­اینک، مادة 690 ق.م.ا مهم­ترین رکن قانونی این جرم است که از جمله طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین مواد ق.م.ا           می­باشد و اختلاف‌نظرهای گسترده‌ای را موجب شده است. از این رو، ارائه تحلیلی جامع از آن ضروری می­نماید. در این پژوهش، ضمن واک...

full text

بار اثبات رکن روانی جرم

در عصر باستان از ویژگی های اجرای عدالت مسأله اکتفا به رکن مادی جرم و احراز انتساب آن به مرتکب بوده است.هر اندازه که از دوران باستان فاصله می گیریم و به دوران کنونی نزدیک می شویم شاهد تمرکز و تأکید بیشتر بر فعل و انفعالات ذهنی به جای تمرکز صرف بر نتیجه ی عمل هستیم.رکن روانی جرم همانند دو رکن قانونی و مادی نیازمند احراز و اثبات است و رکن روانی متشکل از عناصر دانستن و خواستن می باشد که مستلزم اثبا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 5

pages  147- 174

publication date 2018-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023